Overschie is een dorp aan de rand van Rotterdam. Het gebied is groot qua oppervlakte, maar bescheiden in aantal – een kleine 20 duizend – inwoners. Aan de Schie, in de pittoreske oude stadskern, klopt het culturele hart. In Overschie zijn veel ingrediënten aanwezig om cultuur dichtbij te realiseren: kunstenaarscollectieven, verenigingen, pleinen, parken en een vaste club van enthousiaste ‘beroepsvrijwilligers’.
Hey ik ben Belén, cultuurregisseur Overschie. Help je hulp nodig bij jouw project? Mail of bel me en we maken er samen iets moois van!
Welke prioriteiten heeft Cultuur Concreet in Overschie?
De cultuurregisseur richt zich in dit gebied met name op het ontwikkelen van cultuur dichtbij. Cultuur Concreet zet in Overschie in op de volgende prioriteiten:
Initiatiefnemers en locaties zijn de basis van de culturele infrastructuur. Welke vind je in Overschie?
Initiatiefnemers en locaties zijn de basis van de culturele infrastructuur. In Overschie is er een goede basis aan locaties die ingezet worden voor cultuur. Maar hier wordt niet optimaal gebruik van gemaakt voor cultuur dichtbij. Aan de welwillendheid van initiatiefnemers ligt het niet, maar zij hebben ondersteuning nodig om doelgroepgericht te werken en de invulling van hun locaties en initiatieven af te stemmen op de behoeftes van de wijk. Daarnaast is er in Overschie ruimte voor ontwikkeling van de culturele infrastructuur als het gaat om de goede spreiding van de locaties over het gebied. Ook moet er worden aangestuurd op de ontwikkeling van programmeerbare locaties voor jongeren.
Initiatiefnemers
Voor een stevige culturele infrastructuur zijn initiatiefnemers met voldoende organisatiekracht een randvoorwaarde. Aan deze randvoorwaarde wordt in Overschie niet voldaan. De begeleiding van deze initiatiefnemers is maatwerk. Over het algemeen kan gesteld worden dat de partijen in Overschie relatief veel ondersteuning van de cultuurregisseur nodig hebben. Er is vooral behoefte aan ondersteuning voor doelgroepgericht werken en het verhogen van de binding met de wijk. Daarnaast is er in het gebied ondersteuning nodig voor het professionaliseren van het lokale netwerk en het vergroten van financiële middelen.
Locaties
In Overschie is er een goede basis aan culturele ruimtes. Zo zijn er het theater In de Lugt, het Museum Overschie, de Grote Kerk en tal van kunstenaarscollectieven waaronder B46. Daarnaast zijn er informele culturele ruimtes zoals het Huis van de Wijk, voetbalverenigingen, pleinen, parken, volkstuinen en speeltuinen die regelmatig gebruikt worden voor cultuur. Deze locaties zijn ongelijkmatig verspreid over Overschie, met voldoende voorzieningen in Overschie- en Kleinpolder-West en onvoldoende voorzieningen in de overige wijken. Ook ontbreken er in Overschie locaties voor jongerenprogrammering. Er is één evenementenlocatie aanwezig binnen Overschie, het Sidelingepark. Deze locatie is goed in te zetten voor cultuur dichtbij. Het park heeft een centrale ligging en wordt regelmatig gebruikt voor evenementen en festivals georganiseerd door buurtbewoners. De referentiewaarde voor het aantal m2 cultuur per inwoner is in Overschie 0,21 deze wordt naar onze inschatting niet behaald. De Ruimtelijke Visie Cultuur geeft aan dat de gemiddelde afstand naar culturele voorzieningen in Overschie 2,9 kilometer is; iets boven het gemiddelde van 2,8 kilometer.
De programmering van en het draagvlak voor cultuur zijn de basis van het cultureel klimaat Hoe staat het hiermee in Overschie?
De programmering van en het draagvlak voor cultuur zijn de basis van het cultureel klimaat. In Overschie is er ruimte voor ontwikkeling als het gaat om het uitbreiden van de diversiteit van de programmering in disciplines en publiek. Waar nu voornamelijk muzikale programmering is voor een ouder publiek, is er ook behoefte aan aanbod voor jongeren waarbij ontmoeting en gezelligheid centraal staan.
Programmering
Er is veel klassieke muziekprogrammering in Overschie. De grootste LCP-aanvragers in 2021-2024 waren vier organisaties die samen ‘Zie Overschie’ organiseren, een thema programma met vooral muziek, af en toe aangevuld met lezingen of film. De focus ligt op ouderen; programmering voor jongeren en kinderen ontbreekt, net als aanbod vanuit mensen van kleur. Informele culturele locaties, zoals het Huis van de Wijk en de voetbalvereniging FCB-HWD - met het programma Buurvrienden met concerten en creatieve workshops voor senioren – hebben veel draagvlak en bereik in de wijken. Met de focus op ontmoeting en gezelligheid creëren zij een passend aanbod. Drukke periodes zijn maart-juni en september-oktober.
Draagvlak
In Overschie is er voldoende draagvlak voor cultuur. In het wijkakkoord is er voldoende aandacht voor cultuur dichtbij, echter altijd indirect. De volgende punten worden hierin benoemd:
Cultuur wordt ingezet in andere domeinen, zoals welzijn, om eenzaamheid onder ouderen te verminderen en jeugdactiviteiten in Overschie te organiseren. De cultuurregisseur werkt samen met WMO Radar en lokale partners aan passende jeugdprogrammering. Wekelijks overleg met de wijknetwerker en cultuurregisseur stimuleert samenwerking, zoals het combineren van bewonersinitiatieven en LCP budget.
Welk publiek vind je in Overschie? En waar hebben zij behoefte aan?
De grootste doelgroepen in Overschie zijn de lichte cultuurgebruikers; Flanerende Plezierzoekers en Lokale Vrijetijdsgenieters. Vanuit deze doelgroepen is er voornamelijk behoefte aan cultuur waarbij gezelligheid en een ontspannen sfeer centraal staan. Cultuur is hierbij een middel voor verbinding tussen de bewoners. Er is behoefte aan muziek, film en theater. Voormalig LCP coördinator C-010 constateert ook vraag naar jongerenprogrammering.
Behoefte
In de periode 2021-2024 heeft Cultuur Concreet geen eigen, structureel publieksonderzoek kunnen uitvoeren naar de behoeftes van de bewoners van Overschie. De LCP-coördinator C-010 geeft aan dat er veel vraag naar is naar stand-up comedy, film en muziek. Ook zou er veel behoefte zijn aan een groot festival in het Sidelingepark.
Doelgroepen
Kijkend naar het culturele doelgroepenmodel zijn Flanerende Plezierzoekers en Lokale Vrijetijdsgenieters sterk vertegenwoordigd, vooral in de wijk Overschie, Kleinpolder en Landzicht. Behoefte is er aan muziek, theater en film op plekken met een ontspannen, gezellige sfeer. Hier fungeert cultuur als middel om mensen samen te brengen en sociale verbinding te versterken.
Wat zijn de kansen en risico's voor cultuur in Overschie?
Kansen voor cultuur in Overschie zijn:
Risico’s voor cultuur in Overschie zijn:
De Ruimtelijke Visie Cultuur van de gemeente Rotterdam laat zien waar kansen en uitdagingen liggen.
De prioritaire wijken, met focusgebieden op drie niveaus:
Naast deze focuswijken ziet de cultuurregisseur nog kansen in de wijk Overschie.